Aukcje dla biogazowni, certyfikaty, dotacje do biogazowni

W Polsce dostępne są różne formy wsparcia z pomocy publicznej odnawialnych źródeł energii. Nie licząc małej pomocy de minimis oraz ulgi w opłacie przyłączeniowej dostępne są w zasadzie 5 rodzaji wsparcia w elektroenergetyce odnawialnej (nie licząc dotacji, nie ma dedykowanej pomocy publicznej dla energii wytwarzanej w sektorach ciepłownictwa i chłodnictwa oraz w transporcie):

• Dotacje na biogazownie lub pożyczki preferencyjne – typowa pomoc inwestycyjna (nie operacyjna) udzielana na etapie przygotowania lub rzeczowej realizacji w ramach konkursów ogłaszanych w Regionalnych lub Ogólnopolskich Programach Operacyjnych. Konkurencja w ubieganiu się o dotacje jest wysoka, a środki na wsparcie są ograniczone i nie wystarczają dla wszystkich. Uzyskując dofinansowanie każdy ubiegający się dodatkowo o wsparcie operacyjne z dopłat aukcyjnych musi stosownie zredukować cenę oferty na aukcji.
• System zielonych certyfikatów dla istniejących instalacji OZE (z wyłączeniem biogazowni rolniczych), które nie przeszły i nie przejdą do aukcji dedykowanych instalacjom funkcjonującym. Certyfikatom przypisane są prawa majątkowe zbywane na rynku. Przysługują wszystkim przedsiębiorcom koncesjonowanym i przyłączonym do sieci. Prawa majątkowe zbywane są na rynku, a do ich zakupu zobligowani są w generalnym ujęciu przedsiębiorstwa sprzedające energią  do odbiorców końcowych. Cena maksymalna ograniczona jest niewaloryzowaną od 2015 r. jednostkową opłatą zastępczą (alternatywnie do realizacji obowiązku zamiast kupować i umarzać certyfikaty można wpłacać opłatę zastępczą). Podaż kształtowana jest wielkością publikowanych obowiązków zmienianych rozporządzeniem. Niedoszacowanie wielkości obowiązków skutkuje od 2012 r. spadkiem ceny certyfikatów od mniej więcej wartości nominalnej ok. 300 zł/MWh do ceny sprzedaży poniżej opłacalności (były okresy, w których cena sprzedaży spadła poniżej 70 zł za MWh). Zaletą zielonych certyfikatów w odróżnieniu od mechanizmu dopłat aukcyjnych jest zasada ich udzielania dla energii elektrycznej wytwarzanej brutto (także dla energii elektrycznej zużytej na własne potrzeby wytwarzania energii i inne potrzeby przedsiębiorstwa). Certyfikaty zielone wprowadzono do przepisów w 2005 r. Od 1 lipca 2016 r. nie ma możliwości wejścia z nowymi inwestycjami do systemu zielonych certyfikatów.
• System błękitnych certyfikatów dla istniejących biogazowni rolniczych wytwarzających energię elektryczną, które nie przeszły i nie przejdą do aukcji dedykowanych instalacjom funkcjonującym oraz dla ewentualnych nowych inwestycji wytwarzających biogaz zatłaczany do sieci dystrybucyjnej gazowej (dla tych instalacji błękitne certyfikaty nazywane są brązowymi certyfikatami). Mechanizmy działania na rynku certyfikatów błękitnych są zbieżne z zielonymi. Jedyna różnica polega na odrębnie ustalanej wielkości obowiązku, wydzielonej w pierwszym roku działalności z puli zielonych certyfikatów. Obecnie wielkość obowiązku jest na poziomie zapewniającym popyt na certyfikaty błękitne, dzięki czemu cena sprzedaży w transakcjach sesyjnych giełdowych kształtuje się w okolicach ceny ustalonej jednostkowej opłaty zastępczej. Certyfikaty błękitne wprowadzono do przepisów  1 lipca 2016 r. Od tego czasu istnieje możliwość wejścia do systemu błękitnych certyfikatów z nowymi inwestycjami wytwarzającymi biogaz przeznaczony do wprowadzenia go do sieci dystrybucyjnej gazowej.
• System dopłat aukcyjnych:
  • Tzw. feed in tariff dla instalacji OZE do 500 kW mocy elektrycznej zainstalowanej;
  • Tzw. feed in premium dla instalacji OZE o mocy elektrycznej zainstalowanej powyżej 500 kW;
  • W odróżnieniu do systemu certyfikatów, wsparciu podlega tylko energia elektryczna wprowadzona do sieci, co w przypadku biogazowni rolniczych, gdzie spora ilość energii elektrycznej konsumowana jest na własne potrzeby wytwarzania (ok. 10-15% produkcji) oznacza albo mniejsze przychody w związku z koniecznością wprowadzenia mniejszej ilości energii do sieci, albo wyższe koszty pozyskania energii elektrycznej z sieci kupowanej w cenie detalicznej;
  • Do systemu wsparcia wchodzą tylko wygrane aukcje (przedsiębiorcy, którzy położą oferty z najniższymi cenami przy ograniczonym wolumenie dostępnej na danej aukcji  energii elektrycznej),
  • Źródła OZE rywalizują między sobą w dostępnych koszykach technologicznych aukcji ogłaszanych odrębnie;
  • Aukcję będą ogłaszane odrębnie dla instalacji o mocy elektrycznej zainstalowanej do 1 MW i powyżej;
  • Każda z technologii może mieć ustanowioną odrębną cenę referencyjną, z zastrzeżeniem dla biogazowni rolniczych, dla których nie może ona być ustalona na poziomie niższym niż 550 zł / MWh (dotyczy instalacji istniejących, nowych, o mocy zainstalowanej do 1 MW i powyżej);
• System certyfikatów z kogeneracji dla źródeł odnawialnych wprowadzony w 2010 r:
  • żółte dla wysokosprawnej jednostki kogeneracji o mocy elektrycznej zainstalowanej do 1 MW lub wysokosprawnej jednostki kogeneracji o dowolnej mocy zainstalowanej opalanej paliwem gazowym;
  • fioletowe dla wysokosprawnej jednostki kogeneracji o mocy elektrycznej zainstalowanej 1 MW lub większej opalanej gazem pozyskanym z biomasy;
  • czerwone dla jednostek wysokosprawnej kogeneracji o mocy elektrycznej zainstalowanej 1 MW lub większej nie opalanej paliwami gazowymi i nie opalanych gazem z biomasy;